Bitlis yöresine ait türküler, Türk halk müziğinin zengin ve renkli bir parçasını oluşturur. Doğu Anadolu'nun mistik coğrafyasında yer alan Bitlis, tarih boyunca farklı kültürlerin etkisi altında kalmış ve bu da yöredeki müzikal çeşitliliğin oluşmasına katkıda bulunmuştur. Bitlis'in zengin tarihine ve kültürel dokusuna paralel olarak, bu türkülerde genellikle aşk, doğa, özlem ve toplumsal konular gibi birçok tema işlenir. Bitlis'e özgü enstrümanlar ve özgün melodi yapılarıyla bu türküler, yöresel kimliğin önemli bir yansımasıdır.
Bitlis yöresine ait türkülerin önemli bir kısmı, yaşanmışlık ve duygu yüklü hikayelerden esinlenir. Bu hikayeler genellikle aşkın zorluklarını, özlemi ve ayrılığı anlatır. Örneğin, "Mem û Zîn" adlı halk hikayesi, Bitlis'in en ünlü türkülerinden biri olarak birçok kez bestelenmiş ve icra edilmiştir. Bu hikaye, iki genç sevgilinin trajik aşkını anlatırken, Bitlis'in toplumsal ve kültürel yapısını da yansıtır.
Ayrıca, Bitlis'in doğal güzellikleri de bu türkülerde sıkça işlenir. Dağların yüce manzarası, ovaların yeşillikleri ve derin vadilerin güzelliği, birçok türkünün ilham kaynağı olmuştur. "Heyamo" gibi türküler, genellikle doğaya olan hayranlığı ve sevgiyi ifade ederken, aynı zamanda gurbette yaşayanların özlemlerini de dile getirir.
Bitlis yöresine ait türkülerin müzikal yapısı da oldukça çeşitlidir. Genellikle saz, bağlama, kemane gibi yöresel enstrümanlar eşliğinde seslendirilirler. Ritimler ve melodi yapıları, yöresel özellikleri yansıtırken, aynı zamanda Anadolu'nun genel müzikal karakteristiğini de taşır.
Bitlis yöresine ait bazı türküler,
Mektebin Bacaları
Mektebin bacaları vay lele lele lele vay lele vayDers verir hocaları vay lele lele lele vay lele vay
Kim yarimi överse vay lele lele lele vay lele vay
Odur birincileri vay lele lele lele vay lele vay
... mektebin bacaları türkü sözleri
Bitliste Beş Minare
Bitlis'te Beş Minare Beri Gel Oğlan Beri GelYüreğim Dolu Yare Beri Gel Oğlan Beri Gel
İsterem Yanan Gelem Beri Gel Oğlan Beri Gel
Cebimde Yok Beş Pare Beri Gel Oğlan Beri Gel
... bitliste beş minare türkü sözleri
Ahlatın Altında Küçük İskele
Ahlat'ın altında küçük iskeleOn sekiz yaşımda gittim askere
Yol ver (Oy yol ver oy) başı dumanlı dağlar
Yol ver (Oy yol ver oy) göğsü çimenli dağlar
... ahlatın altında küçük iskele türkü sözleri
Atem Tutem
Atem tutem men seniŞekere gatem men seni
Akşam baben gelende oy
Ogüne atem men seni
... atem tutem türkü sözleri
Dideban Üstündeyim
Dideban üstündeyimDal boyun kastındayım
Erenler dua edin
Ben murat üstündeyim
... dideban üstündeyim türkü sözleri
Bitlisin Önünde Bağlar
Bitlis'in önünde bağlarHanımey le le
O yar oturmuş gül bağlar
Belalım le le
Bu dertlere dayanamaz
Hanımey le le
Ne hastalar ne de sağlar
Belalım le le
... bitlisin önünde bağlar türkü sözleri
Vur Destiye Gümlesin
Gızlar gızlar gelim miFistan köynek alim mi
Siz anazın goynunda
Men savuktan ölim mi
... vur destiye gümlesin türkü sözleri
Bağa Vardım Nar İçin
Bağa vardım nar için (ben yandım yar yandım)Gül kopardım yar için (yandım gül bir tanem)
... bağa vardım nar için türkü sözleri
Yeri Yeri Han Bağına
Yeri yeri han bağına(Mende gelim mende gelim)
Gözeller yığnağına
(Mende gelim mende hayranolim)
Kar yağmış dize deyin
(Mende gelim mende gelim)
... yeri yeri han bağına türkü sözleri
Yoldan Geçen Yolcu Kardeş
Yoldan geçen yolcu kardeşEylen bir sual sorem sana
Sorem de muradım alem
Men mi güzelem gız mı güzeldir
... yoldan geçen yolcu kardeş türkü sözleri