Güvercin Uçuverdi Türküsünün Hikayesi
Güvercin Uçuverdi türküsü bir Ankara türküsüdür. Oyun havası olarak günümüzde derlense bile aslı ağıt havasıdır. Ağıt havasının günümüzde bu şekilde derlenmesinin sebebi ise muhtemelen hikayesi pek bilinmediği için olabilir.
Ankarada Huriye ve Osman Efe birbirlerine aşık iki gençtir. Uzun bir süre aralarındaki aşkı sadece ikisi yaşamışlar ve kimseye söylememişler. Osman Efe bölgenin gözde delikanlılarındandır. Huriye'nin yaşı küçük olduğu için görüşmeleri zor olduğu gibi evlenmeleri de aile tarafından onaylanmayacağını düşünürler.
Osman ile Huriye birbirilerini zor gördükleri için azda olsa birbirlerini uzaktan da olsa görürler. Huriye elma ağacının üstüne çıkar ve Osmanda oradan geçerler birbirlerini görme fırsatı bulurlar. Elma ağacının elmaları küçük olduğu için misket elması olarak nitelendiriliyor. Misket ağacının üzerinde birbirlerini gördükleri için bir süre sonra Osman Huriye'ye misket lakabını takıyor.
Huriye birgün çekmeden su doldururken Kır lakaplı bir ağa onu görüp beğeniyor. Kır ağa yiğitliği ile nam salmış bir adamdır. Kır ağa Huriyenin yanına gelip konuşuyor ve adını, ailesinin kim olduğunu soruyor. Huriye babasının ismini söyleyince Kır ağa, git babana söyle Kır ağanın selamı var akşam kahve içmeye gelecekmiş söyle diyor. Huriye babasına selamı iletiyor ve kahve içmeye geleceğini söylüyor. Fakat Kır ağanın niyetinin ne olduğunu bilmiyor. Babası hem seviniyor hemde düşünüyor. Çünkü Kır ağa namlı ve hali yerindedir fakat Huriye'nin yaşı küçüktür.
Kır ağa akşam gelir, kahveler içilir ve muhabbet edilir. Kır ağa niyetinin ne olduğunu söylüyor. Babası pek razı olmasa da Kır ağa ikna etmeyi başarıyor. Huriye'nin yaşının ilerlemesi için bir süre daha beklemeye karar alıyorlar.
Sabah olduğunda haber yayılıyor ve bu söz Osman Efeninde kulağına gidiyor. Osman ile Huriye'nin arasındaki ilişkiyi kimse bilmediği için Osman Efe Kıra ağaya gidiyor ve kozlarımızı paylaşalım kim kalırsa o Huriyeyi alsın diyor. Kır ağa bu teklifi kabul ediyor. Çok zaman geçmeden bu durum Huriye'ninde kulağına gidiyor.
Gün geliyor Kır ağa ile Osman Efe kozlarını paylaşmak için karşılaşıyorlar. İkisininde elinde bıçak meydana geliyor. Huriye oraya gidemediği için yine misket ağacına çıkıyor ve uzaktan görmeye çalışıyor. Osman efe ile Kır ağa bir süre birbirlerine bıçak sallıyorlar. Bir süre sonra Kır ağa delikanlının geri çekilmeyeceğini anlıyor ve kendisi geri çekiliyor. Madem ölümü göze aldın Huriye senin sevdiğindir diyor. Huriye misket ağacından olup bitenleri anlayamadığı için haber bekliyor.
Huriye Kır ağayı görünce Osman efenin öldüğünü düşünüyor ve dikkatsizlikten ayağı kayıyor ve misket ağacından düşüyor. Başını taşa vuran Huriye'yi kanlar içinde evine taşınıyor. Osman efe haberi duyar duymaz koşuyor ve evde kanlar içinde Huriye'yi görüyor. Hikayesi acılı olan bu türkü yıllardır dilden dile söyleniyor.